Pandemic ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိေနတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္အသစ္ တ႐ုတ္မွာေတြ႕

တစ္ကမာၻလုံးမွာ COVID-19 ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ ကပ္ေဘးသင့္ေနခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ကပ္ေဘးအဆင့္ျဖစ္လာႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ ဝက္တုပ္ေကြးေရာဂါပိုးကို သုေတသနပညာရွင္ေတြက ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ G4 လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ဒီေရာဂါရဲ႕မ်ိဳးဗီဇဟာ တ႐ုတ္က ေမြးျမဴေရးလုပ္သား ၁၀% မွာ ကပ္ၿငိေနၿပီး လူအခ်င္းခ်င္း ကူးစက္ႏိုင္ေျခရွိမရွိ တိတိက်က် သိရွိရျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ G4 ဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ H1N1 နဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈရွိတယ္လို႔လည္း သုေတသနပညာရွင္ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ရဲ႕ အမည္အျပည့္အစုံကေတာ့ G4 EA H1N1 ပါ။

ဝက္သားထုတ္လုပ္ငန္းေတြက ဝန္ထမ္း ၃၀၀၀၀ ေလာက္ရဲ႕ Swab နမူနာေတြကို ရယူဆန္းစစ္ၾကည့္ရာကေန ခုလို ပိုးကူးစက္ခံထားရတာကို သိရွိလာရတာျဖစ္ပါတယ္။ H1N1 genes ဟာ လူလူခ်င္းကူးစက္ႏိုင္ေပမယ့္ လက္ရွိပိုးသစ္ဟာ human to human ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားမေတြ႕ရွိရေသးဘူးလို႔ National Academy of Science က တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ G4 ဟာ Pandemic (ကပ္ေဘး) အသြင္ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အလားအလာေတြရွိေနတယ္လို႔ China Agricultural University က သုေတသီေတြက သုံးသပ္ထားပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ဝက္ေတြမွာရွိေနတဲ့ G4 EA H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကို ထိမ္းခ်ဳပ္ဖို႔၊ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔နဲ႔ လူေတြဆီ ထပ္မံမကူးစက္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အေရးႀကီးလုပ္ေဆာင္ရမယ့္ ကိစၥရပ္တစ္ခုျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကြၽမ္းက်င္သူေတြက ဆိုထားပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီပိုးကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းက ေဒသ ၁၀ ခုထက္မနည္းမွာ ေတြ႕ရွိထားၿပီျဖစ္တာေၾကာင့္ပါ။

အေၾကာက္ မလြန္ပါနဲ႔

ဝက္တုပ္ေကြးေခၚ Swine Flu (H1N1) ဟာ ေပါ့ဆလို႔မရတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္ မက္ဆီကိုႏိုင္ငံမွာ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ႐ိုး႐ိုးတုပ္ေကြးအမ်ိဳးအစားကေန ဗီဇေျပာင္းလဲကာ အသြင္ကြဲထြက္လာတဲ့ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေရာဂါသဖြယ္ ရာစုႏွစ္အလိုက္ျဖစ္ပြားတတ္ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ အျပင္းအထန္ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရမ္းေတာ့ အေၾကာက္မလြန္ပါနဲ႔။ ဝက္တုပ္ေကြးဟာ ပုံမွန္ တုပ္ေကြးေရာဂါေတြလိုပဲ လကၡဏာေတြျပတတ္ပါတယ္။ ရာသီတုပ္ေကြးအေနနဲ႔ ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ ဝက္ေတြမွာ ရွင္သန္ေနထိုင္ႏိုင္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးျဖစ္ေပမယ့္ ေသခ်ာက်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ထားတဲ့ ဝက္သားႏွင့္ စားေသာက္ကုန္ေတြကို စားသုံး႐ုံနဲ႔ေတာ့ မကူးစက္ႏိုင္ပါဘူး။

ဝက္တုပ္ေကြးဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ လူေတြမွာစတင္ေတြ႕ရွိၿပီး ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ ျဖစ္ပြားရာကေန သတင္းေခါင္းႀကီးပိုင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသးတယ္။ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာဂါဆိုတာဟာ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ တစ္ကမာၻလုံးသို႔ တိုက္နယ္အမ်ားအျပားမွာ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ၿပီး ျဖစ္ပြားတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ လူကေန လူကိုသာ ကူးၿပီး တိရိစာၦန္ကေန လူကို မကူးစက္ႏိုင္ပါဘူး။ ဝက္တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ေတြဟာ အလြန္ကူးစက္ႏႈန္း ျမန္ဆန္ပါတယ္။ ေရာဂါပိုးဟာ တံေတြးနဲ႔ ခြၽဲေတြ၊ အမႈန္ေတြကေန ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ႏွာေခ်တာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ေရာဂါပိုးရွိတဲ့ေနရာကို ကိုင္တြယ္မိၿပီး မ်က္ႏွာအစိတ္အပိုင္းေတြကို ကိုင္မိတာေတြေၾကာင့္ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဝက္တုပ္ေကြးအမ်ိဳးအစားဟာ မ်ိဳးစိတ္အသစ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ကြဲျပားမႈအတန္ငယ္ရွိႏိုင္ေပမယ့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္လို႔ေတာ့ ရႏိုင္ပါတယ္။ အေကာင္းဆုံးကေတာ့ ႏွစ္တိုင္း တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးထိုးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဝက္တုပ္ေကြးကလည္း ၎ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံၿပီး ကာကြယ္လို႔ရႏိုင္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ COVID-19 အပါအဝင္ တျခားေသာ အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါေတြလိုပဲ လူေနမႈပုံစံကို ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ လုံေလာက္ ျပည့္ဝစြာအနားယူတာ၊ ကိုယ္ခံအားစနစ္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေနထိုင္တာ၊ ေရႏွင့္ တျခားအရည္မ်ားကို မ်ားမ်ားေသာက္တာ၊ လက္ကို ဆပ္ျပာ သို႔ လက္သန႔္စင္ေဆးေတြ သုံးၿပီး မၾကာခဏေဆးေၾကာသန႔္စင္ေပးတာ၊ အျပင္သြားရင္ မ်က္ႏွာဖုံးတပ္တာ၊ လူစုလူေဝးကို ေရွာင္တာ၊ အစားအစာေတြကို က်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္စားတာ၊ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္ႏွင့္ မ်က္လုံးေတြကို လက္နဲ႔ မၾကာခန မပြတ္သပ္မိေအာင္ သတိထားေနထိုင္တာ၊ ဖ်ားနာေနရင္ အျပင္မထြက္ပဲ အိမ္မွာေနတာေတြပါပဲ။